Wat is het verschil tussen emoties en gevoelens?
Dit is een vraag die me regelmatig gesteld wordt. Ik wuifde die vraag vaak weg, omdat het er in zekere zin niet toe doet en dus ook verwarring kan zaaien.
Wij mensen hebben een fysiek lichaam waarmee we hier rondwandelen, met gedachten en gevoelens. Drie lagen van ons menszijn die alle drie bepaalde kenmerken hebben en ons van dienst zijn in ons leven. Emoties en gevoelens zijn ervaringen die plaatsvinden in de gevoelslaag. Het proberen onderscheid te maken, omdat het één beter zou zijn dan het ander bijvoorbeeld, stort ons mensen in de valkuil van het denken, willen verklaren, en houdt ons juist uit de gevoelslaag. In dat opzicht is die vraag een vraag die onbeantwoord wil blijven. Toch ga ik hier antwoord geven op die vraag, want we kunnen wel degelijk een verschil aanwijzen.
Een mens is een voelend, denkend en fysiek ervarend wezen. Het denken bevat woordelijke informatie en beeldentaal. Het is lineair van aard en gaat altijd over een toen en een straks en is zeer vluchtig, doch lijkt zichzelf te herhalen.
Het fysieke typeert zich door vaste vorm, driedimensionaal, maar horizontaal voortschrijdend in de tijd (is altijd alleen in het nu aanwezig) en is trager dan het denken.
De gevoelslaag is omnidirectioneel, symbolisch meer rond dan vierkant, altijd bewegend in het hier en nu als een wolk, rivier of geluidsgolf. Onaanraakbaar, niet te meten, ongrijpbaar en toch ervaren wij ze allemaal. Het zijn bewegingen in onze menselijke gevoelslaag, of noem het ‘energieveld’.
Gedachten zijn vooral van ons. We kunnen ze uitwisselen, maar de ander bepaalt of hij of zij ze aanneemt of niet. Het fysieke lichaam kan botsen met dat van een ander en stopt bij de kaders van dat lichaam. De gevoelslaag kan voorbij vorm reiken en kan zich mengen met andere ‘energiestromen’, zoals wanneer je in contact met een bepaald persoon bent en deze jou een bepaald gevoel geeft. Nog los van goed of fout, fijn of onprettig. De ervaring in jouw gevoelslaag verandert in contact met de gevoelslaag van een ander persoon of dier. Waarbij ieder van jullie de interactie met de ander gevoelsmatig anders ervaart. Dat zijn hele subtiele gevoelens… Gevoelens dus. Het vraagt best een getraind, voelend en observerend vermogen om dit waar te nemen.
Dan over emoties. Wanneer wordt een gevoel een emotie genoemd? Want de subtiele ervaringen in deze gevoelslaag zou je ook kunnen omschrijven als bepaalde emoties. We geven ze dezelfde benamingen als we het bepaalde gevoel moeten omschrijven. Een gevoel dat dus een energetische uitwisseling is die op een bepaalde manier resoneert.
Stel je nu eens voor dat je tegenover iemand staat en er door de vermenging van jullie gevoelslichaam / energielichaam bepaalde gevoelens waar te nemen zijn en jij vindt (= denkt) daar iets van. Je plakt er een goed of fout op. Een goed of fout voor jou, bepaald door jouw referentiekaders, jouw ik-beeld en wereld-beeld. Dan komt er doorgaans een sterkere feedback uit de gevoelslaag om jou van informatie te voorzien. Dit noemen we emoties. Daar is dus een persoonlijke ik bij betrokken en een verhaal van goed of fout (of veilig / onveilig).
Dit is waarom intuïtie zoveel subtieler voelt dan emoties en het zo lastig is daarnaar te luisteren als emoties de overhand nemen. Oftewel, als het verhaal het overneemt en er een ‘ik-beeld’ bij betrokken is. Het geschreeuw van je hoofd, gedachtegangen. Hoe harder het daar schreeuwt, hoe sterker emoties jou moeten vertellen dat jouw gedachten niet in lijn liggen met wie je werkelijk bent en nu niet in harmonie zijn met de rest van je systeem. Emoties zijn namelijk de brug (en tolk) tussen gedachten en je ware natuur.
Samenvattend:
Gevoel is het voelend waarnemen van veranderingen in onze menselijke gevoelslaag in interactie met externe ‘energiestromen’. Emotie is de (vaak sterkere) reactie in onze gevoelslaag op gedachten die wij geloven. Een intern spel dus.
Natuurlijk is dit verschil nu woordelijk gemaakt en zouden we die woorden net zo goed kunnen omdraaien. Als we om woorden gaan twisten (= denken) komen we hier niet uit. Wat ik hier aan wil geven is het verschil van tussenkomst van gedachten die ‘gevoelens’ en ‘emoties’ weergeven.
Wat deze gevoelens en emoties ons kunnen vertellen is minstens zo interessant en zal ik in andere artikelen toelichten.
De emotie encyclopedie
bindwijze: Hardcover
taal: Nederlands
aantal pagina’s: 512
Samenvatting
‘De emotie encyclopedie’ omvat 350 emoties en hun betekenissen tezamen met handreikingen om deze informatie constructief te gebruiken.
Emoties leiden ons, helpen ons herstellen of stappen te zetten en geven informatie over wat ons ware zelf aangeeft dat we nu nodig hebben. Ze geven feedback op hoe onze binnenwereld omgaat met de buitenwereld. Door dit te begrijpen leren we communiceren met ons diepste zelf en kunnen we ons overtuigingengereedschap afstemmen op wie wij werkelijk zijn. Hierdoor zullen wij een leven aantrekken dat meer uitgelijnd is met ons diepste wezen en kan ons volste potentieel naar buiten komen.
Door dit werk geeft Vera Helleman ons iets tastbaars in handen waarmee we onontgonnen gebied kunnen verkennen en inzetten, niet alleen voor onszelf, maar ook als diagnostisch middel.
Bijdrage verzendkosten Nederland €1,95
Bijdrage verzendkosten buitenland €3,95
Levertijd: 1-2 werkdagen (Let op! Dit boek komt met pakketpost)
Waar kan ik de andere artikelen vinden waarin wordt toegelicht wat deze gevoelens en emoties ons kunnen vertellen?
Ik volg nu de boedhistische techniek , waarin je gewaarzijn focust op je lichaam. Ik voel dat er heftige emoties zitten te duwen zodra er gedachten komen.
Het blijven observeren , zal een mildere houding naar jezelf opleveren, is de bedoeling van de cursus.
Is het passief laten gebeuren in je lichaam en geest een goede oefening om alle ingekleurde emoties te gaan herkennen?
Ik denk dan, hoe kan ik mijn gevoel geloven als richtingaanwijzer, als er ingekleurde emoties tussen zitten?
Met ingekleurd bedoel ik dus aanames uit het verleden, die niet bij mijn ware zelf passen.
Via dans uit ik alle emoties en dat geeft opluchting. Bij meditatie voelt dit niet uiten nogal beklemmend omdat ik uiten gewend ben, maar is de open houding weer een transformator.
Kun je( in mijn bewoording) uitleg geven of ik ooit toe kom aan de gevoelens zien als richtingaanwijzer?
Hallo Pauline,
Een emotie is een REACTIE op een gedachte. Het blijven observeren van gevoel zal ze enkel doen verdwijnen als je ook de gedachte niet meer voedt. daar zit de crux. Emoties zijn dus altijd ingekleurd. en geven tegelijk richting uit die inkleuring 🙂 dat is het mooie van het systeem. maar om dat helemaal uit te leggen heb ik wat meer tijd en ruimte nodig dan dit reactieformulier. Kijk eens op de agenda als je hier meer over wilt weten.
Dag Vera,
Een emotie is een reactie op een gedachte? Ik heb het juist andersom geleerd: een gevoel komt voort uit een gedachte. Een emotie is een basale ervaring die inherent is aan ons menselijke bestaan. Bijvoorbeeld: mijn kind overlijdt door een auto ongeluk. Zijn de emoties die ik dan voel reacties op gedachten? Ik vind van niet. In mijn visie is het mogen ervaren en “uit laten bewegen” van emoties (de letterlijke etymologische betekenis) zonder kleurende gedachten en oordelen de basis voor balans en heling.
Mooi om dit eens duidelijk te krijgen… vroeger liep ik over van emoties,
tegenwoordig laat ik de emotie bezinken. Na een poosje ebt het weg, heel blij mee.
Lieve groet Vera, we kennen elkaar al een hele poos. Voelt goed met jou.
Geweldig! (gevoel van inzicht/ruimte)
“Ik heb het wel 10 keer moeten lezen” (gedachte)
Vermoeiend (emotie)
voor mij werkt het blijkbaar echt niet om denkend met deze dingen om te gaan 🙂 ik snap er geen bal van 🙂
ik ga tegenwoordig maar voor gewoon mezelf zijn 😀
warme groet
Zo fijn om deze nuancering te mogen ervaren. Dank Vera ?
Gevoel is van jou en is wat jij van binnen voelt. Emotie is de uiting naar buiten van dat gevoel. Emotie is aangeleerd gedrag binnen de context van de opvoeding. Daarom gaat de een huilen en de ander lachen bij het zelfde voorval.
Het verschil in emotionele reactie (wat iets anders is dan gedrag overigens) naar aanleiding van opvoeding is een interessant standpunt. En heel logisch. Emoties geven namelijk de discrepantie aan tussen onze overtuigingen en ons ware zelf. Als jij hebt geleerd van je ouders dat het heel belangrijk is om intelligent over te komen, dan moet je huilen om een gemaakte fout. Als je hebt geleerd dat je mag zijn wie je bent en je je menselijkheid met humor mag bezien, dan zul je mogelijk lachen om een soortgelijke situatie. Het is daarin niet aangeleerd gedrag, maar een emotionele feedback op de discrepantie tussen dat wat jij vind van een situatie en hoe deze afgestemd is op je innerlijk. Hoe je vervolgens met die emoties omgaat… ja, daarin kan een stukje aangeleerd gedrag zitten. Maar de pure emotie is niet aangeleerd, dat is een systeem waarmee bij als wezens gemaakt zijn.
Wow… weer zo raak.
Dank, weer een stukje vertaling van mijn ‘gebruiksaanwijzing’!
Prachtig uitgelegd Vera! Heel helder.